I Kongres Ruchów Katolickich - podsumowanie


"Niezwykły rozkwit ruchów i stowarzyszeń katolików świeckich w Kościele jest jednym z wielkich znaków czasu, który trzeba ciągle na nowo odczytywać... Zwykło się mówić dzisiaj o nowej wiośnie zrzeszeń w Kościele. Budzi to słuszne nadzieje w perspektywie Jubileuszu Roku 2000. Jest to dar Ducha Świętego dla Kościoła w naszych czasach, którego nie wolno zmarnować. Dzisiaj odnowa Kościoła przebiega w znacznej mierze tą właśnie drogą... Kongres Wasz ma szczególną wymowę. Po latach, kiedy ludzie wierzący w Polsce byli pozbawieni praw do posiadania własnych organizacji, kiedy trzeba było działać w ukryciu, narażając się nierzadko na szykany i represje ze strony państwa ateistycznego, nadszedł tak długo oczekiwany czas wolności stowarzyszeń. Otwarło się dla Kościoła bardzo ważne i nowe poniekąd pole działania. Trzeba w tej dziedzinie nadrobić wiele zaległości, trzeba się wiele uczyć i zdobywać nowe doświadczenia, a to dotyczy nie tylko świeckich, ale także duszpasterzy. Dlatego napawa mnie radością rozkwit ruchów i stowarzyszeń katolickich w mojej Ojczyźnie." (fragment Orędzia Ojca Świętego skierowanego do uczestników I Kongresu Ruchów Katolickich).
W I Kongresie Ruchów Katolickich, zorganizowanym przez Radę Ruchów Katolickich we współpracy z innymi instytucjami, wzięło udział ponad 3000 osób, z czego w sesjach plenarnych ponad 1000. Kongres został pomyślany jako spotkanie głównych liderów ruchów i stowarzyszeń. Były to 2–5 osobowe delegacje ze 135 ruchów i stowarzyszeń. Jednak dzięki bezpośredniej transmisji przez Radio Maryja oraz pracy kongresowego biura prasowego, w którym akredytowało się ponad 150 dziennikarzy prasowych, radiowych i telewizyjnych, doświadczenie Kongresu zostało przekazane setkom tysięcy osób zainteresowanych tym ożywczym nurtem Kościoła w Polsce, jakim są ruchy i stowarzyszenia.
W Kongresie wzięło udział 15 kardynałów, arcybiskupów i biskupów, w tym przedstawiciele Stolicy Apostolskiej, Prymas Polski oraz Nuncjusz Apostolski w Polsce. Uczestniczyli w nim również wyżsi przełożeni zakonów męskich i żeńskich oraz ponad 120 kapłanów, w tym przedstawiciele biskupów ordynariuszy do spraw ruchów i stowarzyszeń w diecezjach. Do udziału w spotkaniu zaproszono przedstawicieli II Synodu Plenarnego.
W pierwszym dniu Kongresu wygłoszone zostały konferencje: referat biskupa P. J. Cordesa (wiceprzewodniczącego Papieskiej Rady ds. Świeckich): „Rola ruchów i stowarzyszeń we współczesnym Kościele i społeczeństwie”, homilia kard A. L. Trujillo (przewodniczącego Papieskiej Rady ds. Rodziny), zaś ks. H. Bolczyk (moderator krajowy Ruchu Światło-Życie) zaprezentował działalność ruchów katolickich w Polsce, opierając swoją wypowiedź na relacjach z kilkudziesięciu ruchów. Odbyły się także spotkania w grupach tematycznych, które miały miejsce nie tylko w Sanktuarium św. Andrzeja Boboli, ale i w sześciu innych kościołach Warszawy. Spotkania w 12 grupach tematycznych (rodzina, ewangelizacja, młodzież, kierunki formacji duchowej i apostolskiej w ruchach, zaangażowanie w życie polityczne oraz społeczne, ekologia, ruchy a parafia, kultura i mass-media, życie gospodarcze, praca charytatywna, formacja liderów, współpraca świeckich i duchownych) służyły wymianie doświadczeń tego co ruchy i stowarzyszenia robią w konkretnych obszarach życia społecznego oraz w Kościele. Były to czasami „małe kongresy”, dobrze przygotowane przez poszczególne ruchy.
Drugi dzień Kongresu to refleksja nad przyszłością i rozwojem ruchów i stowarzyszeń. Materiałem do refleksji były sprawozdania z pracy w grupach tematycznych oraz dwugłos biskupa Pieronka i p. Gronkiewicz-Waltz.
Centrum spotkania kongresowego była dobrze przygotowana Eucharystia, której pierwszego dnia przewodniczył Prymas Polski, kard. Józef Glemp, Przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski, a drugiego abp Józef Kowalczyk, Nuncjusz Apostolski w Polsce.
Na zakończenie spotkania podjęto rezolucje dotyczące następujących spraw: protest przeciwko planowanym zmianom w ustawie o ochronie życia poczętego, apel o jak najszybsze ratyfikowanie Konkordatu oraz apel do wszystkich katolików o wzięcie aktywnego udziału w wyborach do samorządów lokalnych.
Dużą pomocą w poznaniu rzeczywistości ruchów i stowarzyszeń stało się wydanie Informatora o Ruchach Katolickich w Polsce oraz wystawa o ruchach prezentowana w czasie Kongresu. Oprócz wystawy, przedstawiającej działalność ruchów i stowarzyszeń, odbyły się jeszcze 3 inne wystawy: „Środki społecznego przekazu w służbie ewangelizacji” (wzięło w niej udział ponad 30 wystawców), „Ekologia troską o Życie” oraz wystawa o życiu i działalności św. Andrzeja Boboli jako patrona pojednania. W czasie spotkania kongresowego działała cały czas poczta kongresowa, która wydała specjalną kartę pocztową z okazji Kongresu oraz okolicznościowy stempel.
Pełna dokumentacja I Kongresu Ruchów Katolickich została opracowana i wydana przez Radę  Ruchów Katolickich w książce zatytułowanej: „Wiosna Ruchów”. Dokumentacja Kongresu w wersji dźwiękowej została opracowana przez Ośrodek Odnowy w Duchu Świętym w Łodzi i wydana na sześciu kasetach audio. Natomiast  Katolickie Stowarzyszenie Filmowe opracowało kasetę wideo z godzinnym filmem o Kongresie.

Źródło: Rada Ruchów Katolickich. Biuletyn Informacyjny Sekretariatu ORRK, numer 7, 1994 rok